Sâm Ngọc Linh và bệnh tiểu đường: Tác dụng, cách dùng & lưu ý quan trọng

Sâm Ngọc Linh giúp ổn định đường huyết, tăng đề kháng cho người tiểu đường. Tìm hiểu cơ chế tác động, hướng dẫn dùng sâm Ngọc Linh và bệnh tiểu đường đúng, an toàn.

Bệnh tiểu đường – bệnh lý mãn tính phổ biến hiện nay

Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường đang gia tăng nhanh chóng. Trong vòng 10 năm, số ca bệnh đã tăng gấp đôi. Năm 2017, cả nước có khoảng 3,54 triệu người mắc bệnh tiểu đường (chiếm khoảng 5,5% dân số), cùng với 4,79 triệu người bị tiền tiểu đường (chiếm khoảng 7,4% dân số). Nói cách khác, cứ 7,5 người trưởng thành thì có 1 người mắc tiểu đường hoặc tiền tiểu đường.

Theo dịch tễ học của Tổ chức Y tế thế giới WHO (World Health Organization), Việt Nam là một trong các quốc gia có người mắc đái tháo đường (bệnh tiểu đường) gia tăng nhanh về tỷ lệ.

Ước tính trên cả nước có 7 triệu người mắc bệnh đái tháo đường (bệnh tiểu đường); chiếm khoảng 8% dân số (thống kê của Hiệp hội Nội Tiết và Đái tháo đường Việt Nam -VADE).

Đái tháo đường (bệnh tiểu đường) là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu trên thế giới và Việt Nam. Tuy nhiên, hơn 50% số trường hợp đái tháo đường chưa được chẩn đoán. Cùng với đó là 60-70% chưa điều trị đúng cách.

Đái tháo đường (bệnh tiểu đường) không kiểm soát tốt có thể gây ra nhiều biến chứng cấp tính và mãn tính. Đặc biệt là các biến chứng trên hệ thần kinh và mạch máu.

Nhu cầu sử dụng thảo dược hỗ trợ ổn định đường huyết, trong đó có sâm Ngọc Linh

Nhận thấy được sự nguy hiểm của bệnh tiểu đường, con người ngày càng tìm kiếm những giải pháp phòng chống cũng như điều trị hỗ trợ tốt nhất. Có thể nói việc dùng thảo dược được ưu tiên hàng đầu trong số các giải pháp hiện tại. Bởi sự lành tính và mang lại hiệu quả, ít tác dụng phụ về sau, thảo dược mang lại niềm tin về việc hỗ trợ hồi phục bệnh rất tốt.
Một trong những thảo dược có thể kể đến là sâm Ngọc Linh. Đây được biết đến là loại sâm quý hiếm nhất thế giới với hàm lượng saponin rất cao. Hỗ trợ điều trị rất tốt nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh tiểu đường.

Bệnh tiểu đường là gì?

Khái quát về tiểu đường tuýp 1, tuýp 2

Đái tháo đường hay thường được gọi là tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa, cơ thể không dung nạp được glucose dẫn đến lượng đường trong máu cao hơn so với bình thường.

Nguyên nhân có thể do cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng hiệu quả insulin mà tuyến tụy tiết ra. 

Tiểu đường tuýp 1 là thể bệnh do tế bào beta của tuyến tụy bị phá hủy gây giảm tiết insulin hoặc không tiết ra insulin, khiến lượng insulin lưu hành trong máu rất ít, không thể điều hòa lượng đường trong máu, gây nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân. 

Phần lớn tiểu đường tuýp 1 xảy ra ở trẻ em và những người trẻ tuổi (thường gặp nhất là dưới 20 tuổi), chiếm khoảng 5 – 10% tổng số trường hợp mắc bệnh tiểu đường. Ở thể này, các triệu chứng bệnh xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh nên có thể dễ dàng phát hiện bệnh.

Khác với thể tiểu đường tuýp 1, tiểu đường tuýp 2 trước kia được gọi là bệnh tiểu đường của người lớn tuổi hay tiểu đường không phụ thuộc vào insulin. Ở thể bệnh này, insulin do tuyến tụy tiết ra mặc dù đạt số lượng như người bình thường nhưng lại giảm, hoặc không có vai trò điều hòa lượng đường trong máu do giảm chức năng của tế bào beta tuyến tụy tiến triển trên nền tảng đề kháng insulin.

Đây là thể bệnh phổ biến nhất, gặp nhiều nhất ở người trên 40 tuổi và có xu hướng dần trẻ hóa. Số bệnh nhân ở thể này chiếm đến 90 – 95% tổng số các trường hợp mắc bệnh. Bệnh không có những triệu chứng rõ ràng nên bệnh nhân khó phát hiện.

Hậu quả nếu không kiểm soát tốt đường huyết

Bệnh nhân tiểu đường khi đường huyết không ổn định sẽ gây ra những hậu quả tăng đường huyết kéo dài dẫn đến rối loạn chuyển hóa, rối loạn các chất… tạo ra nhiều sản phẩm thải có hại gây xơ vữa động mạch nuôi dưỡng các cơ quan, giai đoạn dẫn truyền tín hiệu đến các cơ quan sẽ làm tổn thương đến tế bào thần kinh, đây là nguyên nhân chính dẫn đến các biến chứng của bệnh tiểu đường trên tim, thận, mắt, chân, da hay hệ thần kinh. Nếu đường huyết quá cao >14mmol/l có thể gây ra biến chứng cấp tính nhiễm toan ceton và tăng áp lực thẩm thấu, người bệnh có thể dẫn đến tử vong.

Vai trò của chế độ ăn và hỗ trợ từ dược liệu tự nhiên

Ngày nay, việc điều trị tiểu đường vẫn là một thách thức lớn trong lĩnh vực y khoa. Đa số bệnh nhân tiểu đường phải duy trì việc sử dụng thuốc trong suốt cuộc đời. Vì vậy, các  việc kết hợp chế độ ăn và hỗ trợ từ dược liệu tự nhiên có vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của bệnh nhân. 

Một chế độ ăn thuần thực vật sẽ cải thiện phần nào sức khỏe của bệnh nhân. Chúng ta cần lựa chọn các thực phẩm giàu dinh dưỡng và hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao.

Trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt nên là những nguồn thực phẩm chính. Trái cây nên ăn thường là táo, dâu, đào, cam, bơ, lê, dưa và ổi. Rau xanh cũng rất quan trọng, bao gồm bông cải xanh, rau bina, dưa chuột và bí xanh. Tránh sử dụng ngũ cốc và thực phẩm chế biến giàu đường.

Thêm vào chế độ ăn uống thêm một số loại hạt như hạnh nhân, óc chó, dẻ cười, macadamia, lanh, chia, gai dầu và bí ngô. Đậu lăng và đậu gà cũng rất hữu ích cho bệnh tiểu đường.

Dược liệu có nguồn gốc từ tự nhiên và thường không gây ra tác dụng phụ nếu sử dụng đúng cách để hỗ trợ điều trị tiểu đường có mục tiêu ổn định đường huyết, giúp bệnh nhân có khả năng kiểm soát căn bệnh tốt hơn. Mặc dù tác dụng của các loại dược liệu này trong điều trị tiểu đường thường diễn ra chậm hơn so với thuốc tân dược.

Khi sử dụng các thảo dược tự nhiên để hỗ trợ điều trị tiểu đường, quy trình điều trị cần được tuân thủ đúng theo chỉ định, duy trì liều lượng hàng ngày. Kết quả có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa riêng của mỗi người. Hãy cẩn trọng khi kết hợp các thảo dược với thuốc tây y vì chúng có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ của các loại thuốc tây y. Do đó, bệnh nhân nên tìm tư vấn từ bác sĩ để đảm bảo rằng việc sử dụng thuốc nam có phù hợp với tình trạng sức khỏe bản thân hay không.

Sâm Ngọc Linh – dược liệu quý từ thiên nhiên giúp hỗ trợ cải thiện bệnh tiểu đường

Saponin – hoạt chất chủ lực trong sâm

Trong sâm Ngọc Linh có chứa hơn 50 hoạt chất saponin. Cao gấp nhiều lần so với những loại saponin khác. Một số tác dụng sinh học đặc biệt của saponin như kháng ung thư, bảo vệ thần kinh, kháng viêm, kháng nấm, kích hoạt sắc tố…

Saponin Rb2: Hợp chất này có cơ chế tác động đặc biệt là ức chế enzyme alpha-glucosidase, giúp làm chậm và giảm sự hấp thụ đường ở ruột non sau khi ăn.

Tác dụng khác hỗ trợ tiểu đường: giảm stress, tăng đề kháng, bảo vệ gan

Giảm stress: sâm Ngọc Linh có tác dụng rõ rệt với hệ thần kinh. Một số hoạt chất như majonoside R2 giúp làm dịu thần kinh, giảm lo âu và hạn chế trầm cảm.

Nghiên cứu của Viện Dược liệu Việt Nam đã chỉ ra rằng sâm Ngọc Linh giúp tăng khả năng thích nghi với căng thẳng và nâng cao tinh thần. Người dùng cảm thấy minh mẫn, giảm mệt mỏi và ngủ ngon hơn.

Tăng đề kháng: Một trong những công dụng sâm Ngọc Linh nổi bật là tăng khả năng phòng bệnh. Sâm giúp kích thích sản sinh tế bào miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại virus, vi khuẩn.

Các nghiên cứu lâm sàng tại Việt Nam cho thấy người dùng sâm Ngọc Linh thường xuyên ít bị cảm cúm, ăn ngon miệng và ít ốm vặt hơn. Đặc biệt, người cao tuổi và người sau ốm được khuyên dùng để phục hồi nhanh.

Bảo vệ gan: sâm Ngọc Linh còn hỗ trợ chức năng gan và thải độc cũng được nhiều chuyên gia y học công nhận. Sâm giúp giảm men gan, tăng khả năng giải độc và ngăn ngừa tổn thương gan do rượu, thuốc hoặc thực phẩm không an toàn.

Bằng chứng khoa của: Sâm Ngọc Linh và bệnh tiểu đường

Nghiên cứu của Viện Dược liệu Việt Nam (1978 – 2018): Cho thấy các saponin đặc trưng trong sâm Ngọc Linh có khả năng làm tăng độ nhạy insulin. Ngoài ra, các chỉ số HbA1c cũng có xu hướng cải thiện.

Tạp chí Dược học Quốc tế (Journal of Ethnopharmacology, 2021): Đăng tải nghiên cứu trên các dòng sâm Panax, trong đó sâm Ngọc Linh nổi bật với hoạt tính kháng oxy hóa mạnh, khả năng bảo vệ tế bào beta ở tụy khỏi tổn thương do đường huyết cao và viêm mãn tính.

Flavonoid trong sâm Ngọc Linh: Hoạt động như một chất điều hòa chuyển hóa, giúp kiểm soát các enzyme liên quan đến việc phân giải glucose, từ đó hỗ trợ điều hòa đường huyết một cách ổn định và tự nhiên.

Tác dụng của sâm Ngọc Linh với bệnh nhân tiểu đường

1. Giúp ổn định đường huyết, tránh dao động bất thường

Theo nghiên cứu từ Đại học Massey (New Zealand), Ginsenosides trong sâm có khả năng điều chỉnh insulin và glucagon – hai hormone chính trong quá trình kiểm soát lượng glucose trong máu. Đối với người tiểu đường, việc duy trì đường huyết ổn định là rất quan trọng. Các hợp chất Ginsenoside trong sâm Ngọc Linh giúp tuyến tụy điều chỉnh lượng insulin tiết ra. Từ đó giúp cơ thể hấp thụ glucose hiệu quả hơn và ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết.

2. Giảm nguy cơ biến chứng tim mạch, thần kinh

Hàm lượng saponin trong sâm Ngọc Linh có tác dụng giảm nguy cơ biến chứng của bệnh tiểu đường như: tim mạch suy thận, tổn thương mạch máu, giảm thị lực, các vấn đề về thần kinh.

3. Hạ đường huyết 

Nhiều nghiên cứu dược lý thực nghiệm đã chứng minh sâm Ngọc Linh có khả năng hạ đường huyết. Một thí nghiệm cụ thể đã chứng minh khả năng này với liều dùng 50mg/kg.

4. Giảm tình. trạng kháng insulin

Kháng insulin là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường type 2. Khi cơ thể không thể sử dụng insulin hiệu quả, đường huyết tăng cao dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nghiên cứu chỉ ra rằng Ginsenosides có thể làm giảm kháng insulin, giảm viêm – một tác nhân gây ra kháng insulin – và cải thiện việc kiểm soát đường huyết. Sự giảm thiểu tình trạng viêm này giúp ngăn ngừa và quản lý các biến chứng tiềm ẩn của bệnh tiểu đường.

5. Chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của gốc tự do

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát có thể làm sản sinh quá nhiều các gốc tự do, gây tổn thương tế bào và dẫn đến các biến chứng như bệnh thận, thần kinh, và tim mạch. Với đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, sâm Ngọc Linh giúp làm giảm tác động của các gốc tự do, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Ginsenosides trong Sâm Ngọc Linh được cho là một “lá chắn” tự nhiên, giúp giảm thiểu tổn thương tế bào, bảo vệ các cơ quan quan trọng của cơ thể và từ đó giảm thiểu nguy cơ biến chứng của bệnh tiểu đường.

6. Cải thiện sức khỏe tổng thể

Các nghiên cứu cũng xác nhận rằng chiết xuất saponin từ Sâm Ngọc Linh có khả năng giảm mức đường huyết và cải thiện tình trạng sức khỏe chung của bệnh nhân tiểu đường.

Hướng dẫn cách dùng sâm Ngọc Linh cho người tiểu đường

Liều lượng khuyến nghị: từ ít đến tăng dần

Tùy vào thể trạng của mỗi người mà liều lượng dùng sâm sẽ khác nhau. Tuy nhiên, nếu lần đầu sử dụng nên dùng với liều lượng nhỏ trước. Rồi theo dõi từ 5-7 ngày. Nếu không có bất kỳ phản ứng nào, có thể tăng liều lượng. Trong thời gian đầu sử dụng, bạn cần kiểm tra đường huyết thường xuyên hơn bình thường để đảm bảo nó luôn ở trong ngưỡng an toàn và kịp thời điều chỉnh nếu cần.

Đặc biệt, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho bệnh nhân sử dụng sâm Ngọc Linh nhé!

Các dạng dùng phù hợp:

Đối với người tiểu đường cách dùng phù hợp nhất là hãm trà hoặc nấu kèm với cháo, súp..đây là cách an toàn giúp hấp thụ tốt cùng thức ăn.

Tuyệt đối không dùng sâm ngâm mật ong hoặc các loại rượu sâm ngâm cùng các vị thuốc ngọt khác.
Hãm trà sâm tươi: dùng từ 2–3 lát sâm, 150ml nước 80ºC, uống sau ăn.

Sản phẩm sâm Ngọc Linh phù hợp cho người tiểu đường

Gợi ý 3 dòng sản phẩm không đường – chiết xuất tinh khiết

1. Trà sâm:

Trà sâm Ngọc Linh với thành phần từ thảo dược thiên nhiên. Bên cạnh sâm Ngọc Linh còn có Đông Trùng Hạ Thảo, Cỏ Ngọt, Đẳng Sâm, Giảo Cổ Lam, Cúc Hoa Vàng. Đây đều là những dược liệu có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, không chứa đường vì tinh chất ngọt được dùng ở đây là Cỏ Ngọt. Người tiểu đường có thể yên tâm sử dụng mà không lo ảnh hưởng đến đường huyết.

2. Sâm tươi:

Còn gì tuyệt bằng khi sử dụng chính củ sâm tươi. Những dưỡng chất tinh túy từ củ sâm 10 năm tuổi sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng sức khỏe. Cách đơn giản và hiệu quả nhất vẫn là thái lát sâm và ngậm trực tiếp. 

3. Dịch chiết sâm:

Thêm một sản phẩm không chứa đường mà người tiểu đường có thể sử dụng. Dịch chiết sâm với thành phần từ sâm tươi nguyên chất mang lại nhiều công dụng. Đặc biệt là rất tốt cho người bệnh tiểu đường. 

Nơi mua chính hãng, có kiểm nghiệm lâm sàng

Bạn có thể mua các sản phẩm sâm Ngọc Linh của thương hiệu Sâm Ngọc Linh K5. Đây có thể nói là thương hiệu phát triển lâu đời trên 20 năm kinh nghiệm. Mỗi sản phẩm được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Đặc biệt, có những sản phẩm phù hợp cho nhiều đối tượng khác nhau. Người bệnh tiểu đường cũng là một trong số đó. 

Lưu ý tránh sản phẩm có thêm đường hoặc mật ong nếu đường huyết cao.

Với người bệnh tiểu đường, không chỉ riêng sản phẩm sâm Ngọc Linh mà những sản phẩm khác cần lưu ý về thành phần. Không nên dùng sản phẩm chứa đường hoặc mật ong vì có thế ảnh hưởng đến đường huyết.

Câu hỏi thường gặp về sâm Ngọc Linh 

Có dùng sâm cùng thuốc tây được không?

Việc dùng sâm Ngọc Linh cùng với thuốc tây có thể được. Tuy nhiên cần tham khảo tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo sức khỏe cũng như phát huy tối đa công dụng của sâm. Hơn hết, không làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị. Đặc biệt với người bệnh tiểu đường. Bởi vì liều dùng và thời điểm dùng sẽ khác nhau. 

Dùng bao lâu thì thấy hiệu quả?

Tùy vào thể trạng và tình hình sức khỏe của mỗi người thì sử dụng sâm sẽ có hiệu quả khác nhau. Đặc biệt là hiệu quả giữa sâm Ngọc Linh và bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng người dùng đều sẽ cảm nhận được phần nào đó sự thay đổi tích cực. Sức khỏe dần được cải thiện và nếu dùng liên tục, sẽ cảm nhận được hiệu quả từ sâm là vô cùng lớn.

Không đơn giản khi công nhận sâm Ngọc Linh trở thành quốc bảo Việt Nam, là loài sâm quý hiếm nhất trên thế giới. Bởi ngoài điều kiện sinh trưởng khắc nghiệt, những hoạt chất quý trong sâm giúp hỗ trợ điều trị nhiều bệnh nguy hiểm. Trong đó có bệnh tiểu đường. Một phát hiện vô cùng vĩ đại từ 1973 đến nay, đã giúp cho nền y học Đông và Tây y có thêm một báu vật, một loại thuốc từ thiên nhiên. Có thể giúp cho các y bác sĩ rất nhiều và cũng giúp người dân khỏi bệnh là nhờ cây sâm ấy.

Khi sử dụng bất kỳ sản phẩm gì dù cho được quảng cáo tốt như thế nào nhưng chúng ta cũng cần xem xét liệu có phù hợp với mình không. Đặc biệt là thể trạng và tình hình sức khỏe. Dù cho có tốt mấy nếu không biết cách sử dụng, dùng quá liều cũng sẽ không mang lại hiệu quả. Ngược lại còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Trong quá trình dùng sâm cũng vậy. Người bệnh tiểu đường cần chú ý đến độ an toàn, dùng đúng liều và cần theo dõi đường huyết định kỳ. Để kịp thời có những biện pháp xử lý nếu gặp những trường hợp không mong muốn xảy ra. 

Trên đây là những thông tin về sâm Ngọc Linh và bệnh tiểu đường. Hy vọng sẽ giúp ích phần nào cho bạn. Và cũng chúc các bệnh nhân tiểu đường nhanh chóng hồi phục sau khi sử dụng sâm Ngọc Linh. Và nếu có thể, hãy chia sẽ những thông tin này, giới thiệu các sản phẩm từ sâm để giúp những bệnh nhân tiểu đường khác cũng có cơ hội được khỏe mạnh và phục hồi nhanh nhé!

Xem thêm: Sâm Ngọc Linh và bệnh ung thư: Hỗ trợ ức chế tế bào ác tính & tăng miễn dịch tự nhiên